تیروئید چیست؟

تیروئید یک غده ستونی و کوچک در قسمت جلویی گردن است که در پشت بخش بالایی شبکه نرم از حلق قرار دارد. این غده به شکل پروانه‌ای است و دو لوب را دارد که به وسیلهٔ تنهٔ تیروئید به یکدیگر متصل شده‌اند.

تیروئید مسئول تولید هورمون‌های تیروئید است که ترکیبات دارای ید را به هورمون‌های تیروئید، یعنی تیروکسین (T4) و تری‌یدوتیرونین (T3) تبدیل می‌کند. این هورمون‌ها نقش مهمی در کنترل سرعت متابولیسم بدن، رشد و توسعه سلول‌ها، فعالیت عصبی، تنظیم حرارت بدن و سایر فرایندهای بیولوژیکی دارند.

فعالیت تیروئید توسط هورمون محرک تیروئید (TSH) که توسط غده هیپوفیز در مغز ترشح می‌شود، کنترل می‌شود.

به طور کلی، تیروئید نقش بسیار مهمی در کنترل فعالیت بدن و حفظ تعادل در سیستم اندام‌های مختلف دارد.

انواع بیماری های مربوط به غده تیروئید:

بیماری های مربوط به غده تیروئید به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: هیپوتیروئیدیسم (Hypothyroidism) و هیپرتیروئیدیسم (Hyperthyroidism). این دو حالت با توجه به سطح فعالیت تیروئید و تولید هورمون‌های تیروئید متفاوت هستند. علاوه بر این، تیروئید ممکن است مشکلات دیگری نیز داشته باشد که در زیر به آنها اشاره می‌شود:

1. هیپوتیروئیدیسم (Hypothyroidism): در این حالت، تیروئید کمتر از حد نیاز هورمون‌های تیروئید تولید می‌کند. نوعی از هیپوتیروئیدیسم نیز به عنوان هاشیموتو تیروئیدیسم (Hashimoto's Thyroiditis) شناخته می‌شود که ناشی از برخی اختلالات ایمنی است. علائم شایع شامل خستگی، کاهش تمرکز، افزایش وزن، سرماخوردگی، خشکی پوست، تپش قلب کمتر، و مشکلات گوارشی می‌باشند.

2. هیپرتیروئیدیسم (Hyperthyroidism): در این حالت، تیروئید بیش از حد مقدار هورمون‌های تیروئید تولید می‌کند. یک نوع شایع هیپرتیروئیدیسم، به عنوان بیماری گریوز (Graves' Disease) شناخته می‌شود که ناشی از یک اختلال ایمنی است. علائم شامل عصبانیت، اضطراب، تپش قلب بیش از حد، لاغری، لرزش دست‌ها، عرق‌سوزی و خستگی می‌باشند.لاین دارو

3. گواتر (Goiter): گواتر به بزرگی غیرعادی تیروئید اشاره دارد که می‌تواند در نتیجه کمبود یا بیش از حد بودن هورمون‌های تیروئید رخ دهد.

4. سرطان تیروئید (Thyroid Cancer): سرطان تیروئید یک شکل نادر از سرطان است که در غده تیروئید شکل می‌گیرد. انواع مختلف سرطان تیروئید وجود دارند، از جمله سرطان پاپیلر، سرطان فولیکولار، سرطان مدولار، و سرطان آناپلاستیک..

لطفاً توجه داشته باشید که تشخیص و درمان مشکلات تیروئید باید توسط پزشک متخصص غدد و متابولیسم صورت بگیرد.

کنترل تیروئید ممکن است شامل تشخیص صحیح، درمان مناسب و پیگیری مداوم باشد. در ادامه، چندین راهکار برای کنترل تیروئید را بررسی می‌کنیم:

1.مشاوره پزشک: مراجعه به پزشک متخصص غدد و متابولیسم (اندوکرینولوژیست) بسیار مهم است. پزشک شما می‌تواند با استفاده از آزمایشات خون، سونوگرافی و سایر روش‌های تشخیصی، وضعیت تیروئید شما رابررسی کند و درمان مناسب را تعیین کند.

2.درمان دارویی: در برخی موارد، هورمون‌های تیروئید ممکن است با داروهای مصنوعی (هورمون جایگزین) تنظیم شوند. برای هیپوتیروئیدیسم، هورمون تیروئید مصنوعی به عنوان جبران تیروئید مصرف می‌شود، در حالی که برای هیپرتیروئیدیسم، داروهایی که فعالیت تیروئید را کاهش می‌دهنداستفاده می‌شوند.

3.جراحی: در برخی موارد، نیاز به جراحی برای برداشتن یا کاهش حجم غده تیروئید وجود دارد، به خصوص در موارد سرطان تیروئید یا گواتر بزرگ و مشکل‌ساز.

4.رژیم غذایی مناسب: تغذیه سالم می‌تواند در مدیریت تیروئید کمک کند. برخی مواد غذایی می‌توانند تأثیر مستقیم یا غیرمستقیمی بر فعالیت تیروئید داشته باشند، بنابراین مشاوره از متخصص تغذیه می‌تواند مفید باشد.

5.پیگیری مداوم: پس از تشخیص و شروع درمان، مهم است که پیگیری و مراجعات منظم با پزشک خود را ادامه دهید.

مهم است که هر گونه تغییر در درمان تیروئید را تنها با راهنمایی و توصیه پزشک خود انجام دهید. همچنین، رعایت نکات سلامت عمومی مانند مدیریت استرس، خواب کافی، فعالیت بدنی منظم و اجتناب از مواد مخدر و مصرف زیاد الکل نیز می‌تواند درکنترل تیروئید مفید باشد.لاین دارو

نقش تغذیه درکنترل تیروئید:

تغذیه مناسب در موارد مرتبط با تیروئید بسیار مهم است و می‌تواند به بهبود و کنترل وضعیت تیروئید کمک کند.

در ادامه، توصیه‌هایی برای تغذیه در موارد هیپوتیروئیدیسم (کم‌کاری تیروئید) و هیپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید) رابررسی میکنیم:

هیپوتیروئیدیسم (کم‌کاری تیروئید):

1.مصرف مواد غذایی ید دار: غذاهایی مانند ماهی، جوانه‌های دریایی، شوره‌های دریایی و نمک یدیده می‌توانند به تامین ید بدن کمک کنند. اما در صورت تجویز داروی تیروئید، تغذیه باید تحت نظر پزشک باشد.
2مصرف موادغذایی حاوی سلنیوم: سلنیوم یک ماده مغذی مهم برای تیروئید است. می‌توانید سلنیوم را از منابع مانند بادام، برنج کامل، سویا، ماهی و گوجه‌فرنگی دریافت کنید.

3.مصرف غذاهای حاوی آهن: افراد مبتلا به هیپوتیروئیدیسم ممکن است کمبود آهن داشته باشند. بنابراین، مصرف غذاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات، اسفناج و سیب‌زمینی می‌تواند کمک کننده باشد.
4.مصرف مقدار مناسبی از پروتئین: پروتئین‌ها نقش مهمی در تقویت عضلات و حفظ سلامتی دارد.مصرف منابع سالم پروتئین مانند ماهی، مرغ، تخم‌مرغ، لوبیا و آجیل‌ها توصیه می‌شود.
5.مصرف مقدار مناسبی از مواد غذایی حاوی فیبر: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و دانه‌های کامل می‌تواند به تنظیم گوارش کمک کند.

هیپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید):

1.مصرف غذاهای حاوی آهن و کلسیم: غذاهایی مانند گوشت قرمز، ماهی، لوبیا، اسفناج، بروکلی، پنیر و محصولات لبنی کم چرب ممکن است مفید باشند.
2.مصرف مقدار مناسبی از مواد غذایی سرشار از انرژی: هیپرتیروئیدیسم می‌تواند باعث افزایش سرعت متابولیسم بدن شود. بنابراین، مصرف مواد غذایی با ارزش غذایی بالا مانند میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، گوشت، تخم‌مرغ، حبوبات و آجیل‌هامیتواند مفید باشد.

در هر صورت، مشاوره و هماهنگی با پزشک یا متخصص تغذیه در خصوص تغذیه و محدودیت‌های خاص مربوط به وضعیت تیروئید شما بسیار مهم است.